در جستجوی انگاره ای آموزشی بر پایه پیچیدگی های واژگانی و دستوری در دستور نظام مند نقش گرای هلیدی: بررسی موردی کتاب خواندن و درک مطلب فارسی آموزان غیرایرانی

Authors

فردوس آقا گل زاده

محمد باقر میرزایی حصاریان

abstract

پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می توان انگاره ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و درک مطلب برای فارسی آموزان غیرایرانی» سطح پیشرفته (براساس میزان دشواری اعلامی از سوی فارسی آموزان و استادان مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) گزینش شد. سپس پیچیدگی زبانی آن متون، از جنبه­ی واژگانی و دستوری به صورت جداگانه و به صورت آماری در چارچوب دستور نظام­مند - نقش گرایِ هلیدی (1985 و 2004) شناسایی و استخراج شد؛ در ادامه، برای تعیین نحوه ی تعامل دو عامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری، پیچیده ترین متنِ پیکره، یک بار با استفاده از «ابزار واژگانی» و بار دیگر با بهره گیری از «ابزار دستوری» به صورت دو متن پیچیده ترِ دیگر بازنویسی شد و از نظر پرسش شوندگان در مورد میزان دشواری متنِ اصلی و دو متنِ بازنویسی شده، آگاهی حاصل شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در ایجاد متون اصیل و طبیعی، از هر دو ابزار واژگانی و دستوری با اختلاف ناچیزی استفاده می شود؛ هر چند به طور متوسط، میزان پیچیدگی واژگانی متونِ نوشتاری بیشتر از نوعِ دستوری آن ها است و این موضوع با ادعای پدیدآورنده­ی کتاب مبنی بر اصالت متون انتخابی برای آموزش خواندن مطابقت دارد. همچنین، یافته­ها به خوبی نشان می­دهند که پیچیدگی زبانیِ ناشی از واژگان، در جهت عکس پیچیدگی زبانیِ دستوری در میزان دشواری متن عمل می کند؛ به عبارت دیگر، افزایش پیچیدگی واژگانی، بالا رفتنِ میزان دشواریِ متن و افزایش پیچیدگی دستوری، باعث ساده­تر شدن متن می­شود. در پایان، با تکیه بر داده­های این پژوهش، طرح اولیه ای از یک انگاره­ی آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل «واژگان» و «دستور» در تأثیرگذاری بر میزان دشواری درک خواندن متون نوشتاری توسط فارسی آموزان غیرایرانیِ سطح پیشرفته ارائه گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

در جستجوی انگاره‌ای آموزشی بر پایه پیچیدگی‌های واژگانی و دستوری در دستور نظام‌مند نقش‌گرای هلیدی: بررسی موردی کتاب خواندن و درک مطلب فارسی آموزان غیرایرانی

پژوهش حاضر درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش­هاست: (1) در متونِ دشوار، «پیچیدگی»­ بیشتر از نوع «واژگانی» است یا از نوع «دستوری»؟ (2) تعامل «واژگان» و «دستور» در ایجاد دشواری متون چگونه است؟ (3) آیا با استفاده از یافته­های پژوهش، می‌توان انگاره‌ای آموزشی درباره­ی نحوه­ی تعامل واژگان و دستور در ایجاد دشواری متون ارائه نمود؟ به این منظور، 5 متن نوشتاریِ اطلاع رسان از بین 30 متن موجود در کتاب «خواندن و...

full text

تحلیل متنِ کتاب زبان انگلیسی هفتم بر مبنای دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

چکیده ارزیابی کتاب­های درسی و تحلیل محتوای آن­ها در برنامه­ریزی آموزشی اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل زبان­شناختی متن کتاب زبان انگلیسی هفتم از منظر انواع فرایند (فعل) بر اساس چارچوب فرانقش تجربی دستور نقش­گرای نظام­مند هلیدی و متیسون (2014) است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی است. به این ترتیب متن کتاب (شامل دستورالعمل تمرین­، متن مکالمه و درس­) در قالب شش فرایند مادی، ذهنی، ارتباطی...

full text

توصیف نوشتار دانش آموزان کم توان ذهنی بر مبنای دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نوشتار دانش­آموزان کم­توان ذهنی شهر تهران در پایه­های مختلف تحصیلی در چارچوب دستور نقش­گرای نظام­مند و بر مبنای فرانقش تجربی مطرح در این نظریه صورت گرفته است و سپس یافته­های به دست آمده از پایه­های مختلف با هم مقایسه شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی­ها به شیوه نمونه­گیری خوشه­ای و چند مرحله­ای انتخاب شدند. در مجموع 311 دانش­آموز (دختر و پسر) از می...

full text

بسامد تکرار زمان‌های دستوری در گفتار و نوشتار فارسی: در جستجوی اولویت‌های آموزشی دستور برای فارسی ‏آموزان

از جمله مهم‌ترین دغدغه­های مدرسان و پژوهشگران فعال در حوزه‌ی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان، آموزش زمان‌های دستوری است. اولویت­بندی زمان‌های دستوری براساس «بسامد تکرار» می‌تواند تا حد زیادی به تسهیل یادگیریِ زبان‌آموزان کمک نماید. در این پژوهش، مقایسه‌ی میزان بسامد زمان‌های دستوری در دو گونه‌ی «فارسی نوشتاری» و «فارسی گفتاری» صورت پذیرفته است. بدین منظور، گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دان...

full text

تحلیل سبک شناختی داستان هفت خوان رستم شاهنامه در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند هلیدی

دستور نقش­ گرای نظام­ مند هلیدی دستوری است که در قالب زبان­ شناسی نقش­ گرا تدوین شده است. حوزه سبک­ شناسی متون ادبی از حوزه­ هایی است که این دستور می­ تواند در آن اعمال شود. این پژوهش با هدف تحلیل سبک­ شناسی واژگانی به بررسی افعال در داستان هفت­ خوان رستم شاهنامه می­ پردازد. نتایج حاکی از آن است که بر اساس فرایندهای مادی، رابطه­ ای، ذهنی، رفتاری، بیانی و وجودی مطرح در فرانقش تجربی زبان، ویژگی س...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامۀ آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان

Publisher: دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

ISSN ۲۳۲۲- ۵۳۹۴

volume 2

issue شماره دو ( پیاپی 4) 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023